Μάρκος,Tούντας, Λόντος και Κοριάνι… (Repost)

Παραβλέψτε την όχι και τόσο καλή ποιότητα του ήχου και ακούστε τον Μάρκο Βαμβακάρη στο τραγούδι του «Λόντος και Κοριάνι». Οι στίχοι του Μάρκου θα μας βοηθήσουν όχι μόνο στην ακρόαση του τραγουδιού  αλλά και στο ταξίδι που θα κάνουμε με αφορμή αυτούς.

Παρ’την αιμοβορία σου και τράβα στην πατρίδα σου, αγαπητέ Κοριάνι
που σ’ έστειλε ο Λόντος μας, σε μακρινό σιργιάνι

Ήρθες απ΄την πατρίδα σου τον ζόρικο να κάνεις,
κι ο κόσμος αν δεν σε γλύτωνε, κόντεψες να πεθάνεις.

Να ήσουνα μονάχα συ, κομμάτια πια να γίνει,
μα όσοι ευρεθήκανε, την πάθανε κι εκείνοι.

Κι έτσι λοιπόν ο Λόντος μας βρέθηκε παληκάρι,
κι όλος ο κόσμος τον αγαπά, του Άργους το καμάρι.

Mία -μία τις ερωτήσεις φιλομαθή και φιλοπεριέργε  αναγνώστη  μου.
Δεν σε προλαβαίνω πια!
Τι θα πει «ποιος είναι ο Λόντος;». Πες μου τώρα ότι δεν ξέρεις τον Τζιμ Λόντο, να χάσω πάσα ιδέα για το επίπεδό σου!
Ο Τζίμ Λόντος γεννήθηκε στο Κουτσοπόδι του Άργους τον Γενάρη του 1897. Το πραγματικό του όνομα ήταν Χριστόφορος Θεοφίλου, και ήταν το τελευταίο από τα 13 παιδιά της οικογένειάς του. Με τον Χριστό στο όνομά του και τον Θεό στο επώνυμό του, δεν είναι να απορεί κανείς που η μάνα του ήθελε να τον κάνει παπά, διαφωνώντας με τον άνδρα της που ήθελε να καμαρώσει το στερνοπούλι του στρατιωτικό. Ο Χριστόφορος όμως, μόλις 13 ετών, μεταναστεύει στην Αμερική, όπου εργαζόμενος στην αρχή σε δουλειές του ποδαριού γνωρίζει  τον κόσμο της ελεύθερης πάλης (κατς) και μυείται σ΄αυτόν.
Γράφεται σε ένα γυμναστήριο δείχνοντας μεγάλη αφοσίωση και εργατικότητα στην προπόνηση και απαράμιλλη μαχητικότητα στους ερασιτεχνικούς του αγώνες. Γρήγορα προσελκύει το ενδιαφέρον των διοργανωτών αγώνων που του δίνουν ευκαιρίες να αγωνιστεί και επαγγελματικά.
Ο Χριστόφορος, που ονομάστηκε Jim Londos από τον αθλητικογράφο Ρόσκο Φόσετ, μετά από μια σπουδαία εμφάνισή του στην αρένα London του Portland, ήταν για τα δεδομένα του κατς μικρόσωμος και χαριτωμένος, σε σύγκριση με τους θηριώδεις και συχνά τερατόμορφους συναθλητές του. Οι θεατές των αγώνων ταυτίζονταν με τον μικρόσωμο αλλά εύστροφο, δυνατό και γρήγορο Τζιμ Λόντο και γέμιζαν τις αρένες για να τον καμαρώσουν να νικάει τους τρομερούς αντιπάλους του εφαρμόζοντας το περίφημο «αεροπλανικό» κόλπο του. Τον Ιούνιο του 1930 ο Λόντος, κέρδισε από την Ομοσπονδία Πάλης της Πολιτείας της Νέας Υόρκης τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή βαρέων βαρών, ένα τίτλο που διατήρησε για πέντε χρόνια  και τον αποχωρίστηκε προσωρινά όταν ηττήθηκε στη Βοστόνη από τον Ντάνο Ομαχόνι.

Ξανανέβηκε στην κορυφή το 1937 νικώντας τον Μπρόνκο Ναγκούσκι και κράτησε τον τίτλο μέχρι το 1946 που αποσύρθηκε από τους αγώνες.
Όταν ερχόταν να αγωνιστεί στην Ελλάδα, ο κόσμος πλημμύριζε το Παναθηναϊκό Στάδιο για να τον καμαρώσει. Σε μία από τις εμφανίσεις του στην Αθήνα, το 1933, αγωνίσθηκε και πάλι στο Παναθηναϊκό Στάδιο νικώντας τον Ρωσοπολωνό παλαιστή Nicholas(Kola) Kwariani. Δεν ξέρουμε αν ο Μάρκος Βαμβακάρης ήταν ένας από τους χιλιάδες θεατές αυτού του αγώνα, ο Μάρκος όμως εμπνεύστηκε από την νίκη αυτή και ηχογράφησε το 1934 το ζεϊμπέκικο «Λόντος και Κοριάνι». Όπως καταλαβαίνετε, ο περίφημος για την … αιμοβορία του Κοριάνι, δεν είναι άλλος από τον Κόλα Κβαριάνι.
Σχεδόν ταυτόχρονα με τον Βαμβακάρη, ο Παναγιώτης Τούντας έγραψε κι αυτός το τραγούδι «Στον λεβέντη μας Τζιμ Λόντο» που κυκλοφόρησε σε δίσκο με την φωνή της Ρόζας Εσκενάζυ. Κάποιες πληροφορίες που βρήκα για το τραγούδι αυτό, σε φόρουμ σχετικό με το ρεμπέτικο αναφέρουν ότι «το τραγούδι δεν διακρίνεται για την στιχουργική του ποιότητα, περιγράφει, πάντως, το θέμα του και πετυχαίνει το σκοπό του που είναι η απόδοση τιμής στον ήρωα. Να μην ξεχνάμε ότι τα λόγια του γράφτηκαν, εν τάχει, για να αποδώσουν τον θρίαμβό του επί του Κβαριάνι, που συνέβη την ίδια χρονιά.
Η μουσική του είναι ένα πάντρεμα των δρόμων Χιτζάζ και Χιτζασκιάρ, βασισμένη σε παλιό μικρασιάτικο μοτίβο, πάνω στον τόνο του ντο. Ο ρυθμός του τσιφτετέλι».

Μες στην καινούρια τη γενιά , το πρώτο παλικάρι
μέσα σε όλο το ντουνιά , κάθε Ρωμιού καμάρι
το ατσαλένιο του κορμί , σ’ ανατολή και δύση
ακόμη δεν εβρέθηκε , κανείς να το νικήσει.

Πέτα τους κάτω Λόντο μου , λεβέντη μου να ζήσεις
όλους μπροστά στα πόδια σου , κανέναν μην αφήσεις

Όπως τον Ρώσο τον τρανό , το Ρώσο το βαρβάτο
με λεβεντιά τον έσπρωξες , σωρό τον βάζεις κάτω
και το μεγάλο Γερμανό , τον Πολωνό και άλλους
μόνον εσύ τους νίκησες κι αυτούς τους δυό μεγάλους.

Πέτα τους κάτω Λόντο μου , λεβέντη μου να ζήσεις
όλους μπροστά στα πόδια σου , κανέναν μην αφήσεις.

Η παρότρυνση «πέτα τους κάτω Λόντο μου, όλους μπροστά στα πόδια σου» είναι αναφορά στο «αεροπλανικό» κόλπο του Τζιμ Λόντου. Ο «Ρώσος ο τρανός και ο βαρβάτος» των στίχων του Τούντα είναι ο Κόλα Κβαριάνι.

O Κβαριάνι, που γεννήθηκε τον Ιανουάριο του 1903 ,ήταν κι αυτός παλαιστής παγκόσμιας κλάσης,κι αργότερα ασχολήθηκε με την διοργάνωση αγώνων κατς. Το ογκώδες σώμα του, ηάγρια εμφάνιση του, τα κουνουπιδοειδή αυτιά του και το ξυρισμένο και γεμάτο φλέβες και καρούμπαλα κεφάλι του, τον κατέτασσε στους «κακούς» του αθλήματος.

Πέρα από την επαγγελματική του ενασχόληση με την πάλη, ο Κβαριάνι ήταν ένας ικανός και μανιώδης παίκτης στο σκάκι.Στο νεοϋρκέζικο κλαμπ σκακιού «The Flea House» όπου σύχναζε σχεδόν καθημερινά στις δεκαετίες του ’50 και ’60, γνωρίστηκε με τον σκηνοθέτη Στάνλεϊ Κιούμπρικ.Οι δύο άνδρες, πέρα από τα σαχ και ματ που αντάλλαξαν πάνω από την «αρένα» με τα 64 τετραγωνάκια, συνεργάστηκαν και στον κινηματογράφο. Στην ταινία του Κιούμπρικ «Το χρήμα της οργής (The Killing)» του 1956, ο Κβαριάνι ερμηνεύει τον ρόλο του Μορίς Ομπούκοφ , ενός πληρωμένου δολοφόνου, ο οποίος στρατολογείται από τον αρχηγό μιας συμμορίας μέσα στο κλαμπ σκακιού «The Flea House».
Στο παρακάτω βίντεο μπορούμε να δούμε τον Στέρλινγκ Χέιντεν και τον Κόλα Κβαριάνι σε μια σκηνή από αυτή την ταινία, που διαδραματίζεται στο σκακιστικό κλάμπ.

To «Flea House» υπήρξε όμως και το σκηνικό για το πραγματικό θάνατο του Κβαριάνι. Στα τέλη της δεκαετίας του ’70 ο χαρακτήρας της περιοχής στην οποία βρισκόταν το κλαμπ αυτό άλλαξε δραματικά. Το κλαμπ πέρασε σε χέρια ανθρώπων που νοιαζόταν περισσότερο για τα κέρδη τους και λιγότερο για το σκάκι. Οι νέοι ιδιοκτήτες έβαλαν στις αίθουσές του ηλεκτρονικά παιχνίδια και μπιλιάρδα. Κακοποιοί και πόρνες άρχισαν να κάνουν στέκι τους την γειτονιά και το κλαμπ, ενώ οι παλιοί σκακιστές , ο Κόλα και οι φίλοι του, εξακολουθούσαν να παίζουν σκάκι εκεί.
Το Φεβρουάριο του 1980, ο Κόλα Κβαριάνι στα 77 του χρόνια, μπλέχτηκε σε ένα καβγά με 5 νεαρούς μαύρους που αλληλοβρίζονταν στην είσοδο του κλαμπ. Οι νεαροί χτύπησαν μέχρι θανάτου τον Κβαριάνι, ο οποίος ξεψύχησε λίγο αργότερα στο νοσοκομείο όπου μεταφέρθηκε με ασθενοφόρο.
Ο θάνατος του «αγαπητού Κοριάνι» συνδύασε συμβολικά τις 2 αγάπες της ζωής του: την πάλη και το σκάκι.
Ο Βαμβακάρης έφυγε από την ζωή, τον Φεβρουάριο του 1972, δηλαδή 8 χρόνια νωρίτερα από τον Κβαριάνι. Αν ο Μάρκος μάθαινε τα στερνά του Κβαριάνι, ίσως  έγραφε ένα ακόμα τραγούδι για τον αγαπητό (πραγματικά) Κοριάνι.

———————-
*To post δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο blog στις 4/10/2008. Διορθώθηκε, συμπληρώθηκε και επαναδημοσιεύεται.

1.Όταν άκουσα την λέξη «αιμοβορία» για πρώτη φορά στους στίχους του τραγουδιού αυτού, πίστευα ότι αυτή η λέξη πλάστηκε από τον Μάρκο για  να καλύψει τις στιχουργικές ανάγκες του τραγουδιού του. Κοιτώντας όμως στα λεξικά, είδα ότι ή λέξη αυτή υπάρχει και σημαίνει φυσικά την ιδιότητα του αιμοβόρου, την απανθρωπιά, την σκληρότητα. Στο λεξικό μάλιστα Τεγόπουλου-Φυτράκη, παραθέτει  ως ερμηνευτικό απόσπασμα μία πρόταση του Κ. Βάρναλη: «Μας δείχνουνε την αιμοβορία και την αρπαχτικότητα των προδρόμων της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας»

2. Όποιος ενδιαφέρεται για εκτενέστερα βιογραφικά του Τζιμ Λόντου, τον παραπέμπω στο μπλογκ του Ζήση Ψάλλα και στην ιστοσελίδα του παλαίμαχου δημοσιογράφου Δημήτρη Λιμπερόπουλου.
Aπό εκεί πήρα κι εγώ στοιχεία για τον Λόντο.

3.Στους εκπληκτικούς καιρούς που ζούμε, χάρη στο YouTube μπορούμε να δούμε τον Τζιμ Λόντο και τον Κόλα Κβαριάνι να παλεύουν. Kαι μεταξύ τους, αλλά και με άλλους αντιπάλους.

Jim Londos Vs Kola Kwariani στο Παναθηναϊκό Στάδιο.

Jim Londos vs Bronko Nagurski(part1) :

Jim Londos vs Bronko Nagurski(part2) :

Kola Kwariani vs Gene Stanlee: