Υλικό μνήμης και Ιστορίας για τον Γρηγόρη Λαμπράκη
Το βράδυ της 22ας Μαϊου του 1963 ο Γρηγόρης Λαμπράκης πέφτει χτυπημένος ,στη διασταύρωση των οδών Βενιζέλου και Ερμού στη Θεσσαλονίκη,έξω από την αίθουσα του Δημοκρατικού Συνδικαλιστικού Κινήματος, όπου σε κλίμα πρωτόγνωρης τρομοκρατίας εκφώνησε την τελευταία του ομιλία σε συγκέντρωση φίλων και μελών της επιτροπής για την Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη. Καθώς ο Λαμπράκης αποχωρούσε πεζός από τον χώρο της συγκέντρωσης, οι δολοφόνοι βγήκαν μέσα από το πλήθος των αστυνομικών και έπεσαν επάνω του με ένα τρίκυκλο που οδηγούσε ο παρακρατικός Σπύρος Γκοτζαμάνης. Ο επιβαίνων στο τρίκυκλο, παρακρατικός επίσης, Εμμανουήλ Εμμανουηλίδης, με ένα σιδερένιο λοστάρι καταφέρει θανάσιμο χτύπημα στο κεφάλι του ανυπεράσπιστου βουλευτή. Ο γιατρός, αθλητής, βουλευτής και αγωνιστής της Δημοκρατίας και της Ειρήνης Γρηγόρης Λαμπράκης, παλεύει με τον θάνατο 5 μέρες και στις 28 Μαϊου καταλήγει. Με την στάση ζωής και το θάνατό του το «γελαστό παιδί» της Ελλάδας περνάει στην Ιστορία και γίνεται σύμβολο και παράδειγμα προς μίμηση για τις επόμενες γενιές. Στην κηδεία που ακολουθεί,χιλιάδες άνθρωποι συνοδεύουν τη σορό του Λαμπράκη, φωνάζοντας «Ο Λαμπράκης ζει».
Ο Μίκης Θεοδωράκης θα γράψει στην εφημερίδα «Αθηναϊκή»: «Χάνοντας τον Λαμπράκη, κερδίσαμε χιλιάδες νέους Λαμπράκηδες, χιλιάδες ήλιους που θα θερμαίνουν και θα φωτίζουν τη μνήμη του»
Δεν έχω σκοπό να γράψω ένα ακόμα κείμενο για την ζωή,την δράση και την δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη. Υπάρχουν στο διαδίκτυο πολλά και καλά αφιερώματα για το θέμα αυτό. Ακολουθεί μια ενδεικτική λίστα με σχετικές σελίδες που αξίζει να διαβάσουμε:
- «Ριζοσπάστης» (11 Μάη 2003):Γιώργος Πετρόπουλος- «Στα 40 χρόνια από την πρώτη Μαραθώνια πορεία»
- «Ριζοσπάστης» (18 Μάη 2003):Νίκος Τσακανίκας- «Στα 40 χρόνια από τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη»
- Arcadia: πολυσέλιδο αφιέρωμα «Γρηγόρης Λαμπράκης -Ο φιλειρηνιστής και αγωνιστής της Αριστεράς»
- Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων: πολυσέλιδο αφιέρωμα του Σπύρου Κουζινόπουλου για την «Υπόθεση Λαμπράκη»
- Σπύρου Σεραφείμ (Πολύ χαμηλές πτήσεις): «Υπόθεση Λαμπράκη.44 χρόνια μετά»
- «Οργή Λαού»:«Η δολοφονία του Λαμπράκη»
- «Αν ξαναγενιόμουν»:«Λαμπράκης Γρηγόρης…ο «μοναχικός»μαραθωνοδρόμος της Ειρήνης»
- Νίκος Σαραντάκος (σελίδες Ιστορίας): πολύτιμο φωτογραφικό (και όχι μόνο) «υλικό για την Μαραθώνια πορεία ειρήνης του 1963 και τη δολοφονία του Γρ. Λαμπράκη»
Η γελοιογραφία του Μποστ είναι από το πλούσιο φωτογραφικό υλικό που έχει συλλέξει ο Ν.Σαραντάκος στις σελίδες του.
Mουσικός Επίλογος…
Εμπνευσμένα από τις ίδιες φιλειρηνικές ιδέες, για τις οποίες θυσίασε την ζωή του ο Γρ. Λαμπράκης, είναι και τα παρακάτω λαϊκά τραγούδια, που πρέπει να γράφτηκαν περίπου εκείνη την εποχή:
«Το τραγούδι της Ειρήνης», με τον Πέτρο Αναγνωστάκη και την Λίτσα Διαμάντη:
Όλος ο κόσμος πάνω στη γη,
φωνάζει για Ειρήνη
και όσοι χάθηκαν γι΄αυτή
ζητούνε την γαλήνη.Όποιος θέλει ευτυχία,
όποιος έχει ανθρωπιά
στην καρδιά βαθειά ας κλείσει
ειρήνη, ο πόλεμος να σβήσει.Από τα χρόνια τα παλιά
σ΄αυτό εδώ το χώμα,
πόσες ψυχές δεν χάθηκαν
μεσ’ στου θεριού το στόμα.Όποιος θέλει ευτυχία,
όποιος έχει ανθρωπιά
στην καρδιά βαθιά ας κλείσει
ειρήνη, ο πόλεμος να σβήσει.
Το τραγούδι «Στον ήλιο, στο διάστημα» του Χρ. Κολοκοτρώνη με την Πόλυ Πάνου:
Έϊ, σεις οι δυνατοί της γης,
εσείς που κυβερνάτε,
το χρήμα που μαζεύετε
γιατί το σπαταλάτε,
εσείς που κυβερνάτε;Τα βάλατε με το θεό
και σαν τρελοί ζητάτε
στον ήλιο, στο διάστημα
και στ’ άστρα για να πάτε.Αντί να κατορθώσετε
σ’ αυτή την οικουμένη
να μην υπάρχουν άρρωστοι
φτωχοί και πεινασμένοι,
τα βάλατε με τον θεό
και σαν τρελοί ζητάτε
στον ήλιο, στο διάστημα
και στ’ άστρα για να πάτε.Δώστε στην εργατιά λεφτά
να πάρουνε τρακτέρια
να μην οργώνει πια την γη
ο κόσμος με τα χέρια,
να πάρουνε τρακτέρια.Κάψτε τα διαστημόπλοια
τους πύραυλους ξηλώστε
κι απ’ του πολέμου την οργή
τον κόσμο να γλυτώστε.Αντί να κατορθώσετε
σ’ αυτή την οικουμένη
να μην υπάρχουν άρρωστοι
φτωχοί και πεινασμένοι,
τα βάλατε με τον θεό
και σαν τρελοί ζητάτε
στον ήλιο, στο διάστημα
και στ’ άστρα για να πάτε.
Το ίδιο τραγούδι, με εναλλακτικό τίτλο «τα βάλατε με το θεό» ερμήνευσε και ο Μιχάλης Μενιδιάτης.
Εγώ προτιμώ την εκτέλεση της Πόλυς Πάνου.
Και ναι… ο πληθυντικός «τα τρακτέρια» δεν μ’ ενοχλεί καθόλου.
Φακελάκι
What smilies can I use?
Allu Fun Marx: Αριστερά ...στη Blogoslovakia 
Πολύ καλό -μου πήρε ώρα να δω όλα τα αφιερώματα, αλλά άξιζε τον κόπο.
Και τα τραγούδια -δεν τα ήξερα, πάλι!
🙂
Εγώ πάντα θυμάμαι ένα ποίημα του Βάρναλη, της εποχής, που άρχιζε έτσι :
Σε φάγαν οι φασίστες σκύλοι, Ελλάδα,
με μάσκα ή χωρίς μάσκα, ξένοι, ντόπιοι.
Εσύ ‘σουνα, Λαμπράκ’ η αιώνια Ελλάδα,
φως, αρετή, παληκαριά και πρώτος!
(δεν κατάφερα να βρω το υπόλοιπο..)
Ευχαριστούμε πάλι!
Ενδιαφερον το υλικό που μάζεψες! ;D Τα τραγούδια αυτά δεν είναι ιδιαίτερα γνωστά και καλώς τα παρουσιάζεις. Σου δίνω άλλα 4 λινκς με αφιερώματα, η και αναφορές, στη δολοφονία Λαμπράκη:
– http://hellas.teipir.gr/Thesis/Tripolh/lambrakis.htm
– http://zorbagr.wordpress.com/2008/04/17/grigoris-lambrakis/
– http://afieroma.blogspot.com/2007/07/blog-post_5560.html
– http://www.elliniko-fenomeno.gr/?p=3342
Έχουμε χάσει την μνήμη μας. Να σαι καλά που μας το θυμίζεις
Όλοι γνωρίζουμε για τον Λαμπράκη, τον Μπελογιάννη, και όλους όσους έχουν αφήσει πίσω τους ιστορία.
Αυτό που σκέφτομαι είναι – χωρίς να σημαίνει ότι κάποιος πρέπει να πεθάνει- αν στο μέλλον θα υπάρχουν τέτοιες προσωπικότητες , οι οποίες θα εμπνέουν τις επόμενες γενιές.
Τον είδα τον Εμμανουηλίδη προχτές στην τηλεόραση, δεν θυμάμαι πού (βλ. Αλτσχάιμερ) και δεν άκουσα τι έλεγε, ήταν χαμηλωμένη η φωνή. Ένας γέρος τρισάθλιος, χωρίς δόντια, με ρούχα-κουρέλια, σ’ ένα δωμάτιο-γιαπί. Αυτή είναι η εκδίκηση, σκέφτομαι όταν με πιάνει το ιδεαλιστικό μου, η εκδίκηση όλων των Λαμπράκηδων και των Τσε του κόσμου: θα μείνουν πάντα νέοι, επαναστάτες, λαμπεροί και εμπνευστικοί. Ενώ οι δολοφόνοι τους θα γερνάνε άσχημοι, παρατημένοι και ξεδοντιάρηδες. Πολύ ωραίο ποστ, όπως πάντα.
@Nατάσα: μια ωραία ιδέα, είναι να βρούμε ποίηματα που έχουν γράψει έλληνες ποιητές για τον Λαμπράκη και να κάνουμε ένα ποστ-μικρή ανθολογία. Έχουμε ένα ολόκληρο χρόνο μπροστά μας…
🙂
@ Xαρά : σ’ ευχαριστώ πολύ για τα χρήσιμα λινκς. Θα προστεθούν στην λινκογραφία (όπως λέμε βιβλιογραφία)
@ Παύλο: Πολλά έχουμε χάσει δυστυχώς, μαζί με την μνήμη μας. Να δούμε τι/ποιος/πότε/πώς θα μας ξυπνήσει τελικά…
@ Vassia: Κάθε εποχή έχει τους δικούς της Λαμπράκηδες, Μπελογιάννηδες, Πέτρουλες …
Για παράδειγμα ο Κάρλο Τζουλιάνι, που δολοφονήθηκε εν ψυχρώ, στις 20 Ιουλίου του 2001 στην Πιάτσα Γκαετάνο Αλιμόντι της Γένοβα, από ένα καραμπινιέρο στη διάρκεια των επεισοδιακών διαδηλώσεων που έγιναν στα πλαίσια την συνόδου κορυφής της G8, είναι ένας Σωτήρης Πέτρουλας των ημερών μας.
@ Elf: το θέμα είναι ότι ο Εμμανουηλίδης και ο Γκοτζαμάνης ήταν τα όργανα σε μια προσχεδιασμένη δολοφονία που οργάνωσε το παρακράτος με την ανοχή-συμβολή του επίσημου κράτους. Αυτοί που έβαλαν το λοστάρι στα χέρια του Εμμανουηλίδη , πόσο τιμωρήθηκαν άραγε;
Και πόσο μετάνιωσαν;
Ιδού οι …απορίες.
🙂
Χτες το βράδυ, είδα στην Ελληνοφρένεια του ΣΚΑΪ, ένα απόσπασμα με τον Νίκο Κακαουνάκη (μπλιαχ!) να λέει ότι το 1986 μετά από μεγάλες περιπέτειες (μπλα,μπλα,μπλα) κατάφερε να πείσει τον Γκοτζαμάνη να του πουλήσει το τρίκυκλο, το «Καμικάζι».
Μπορεί αυτό να αληθεύει;
@Σκύλε της Β.Κ: πρέπει να αληθεύει..Το γράφει και στο «Καρφί»
copy/paste από το site του καρφιού:
Γύρω στις 6 το πρωί τον ρωτάω απότομα:
– Το πουλάς το τρίκυκλο;
– Ναι, το πουλάω.
– Πόσο;
– Πενήντα χιλιάδες.
Του κάνω παζάρια. Βγάζω τα λεφτά που είχα πάρει από την εφημερίδα για έξοδα κινήσεως και του τα δείχνω.
– 25 χιλιάδες είναι. Αυτά έχω. Τα θες;
Ο Γκοτζαμάνης δέχεται.
– Να κάνουμε συμφωνητικό, του λέω. Εσύ δεν έχεις λόγο. Είσαι δολοφόνος, πώς να σ’ εμπιστευτώ;
Του μίλησα επίτηδες μ’ αυτό τον τρόπο. Η χυδαιότητα ήταν η κοινή μας ‘‘γλώσσα’’
Gia sas.8a h8ela to komati me tin poly panoy..“Στον ήλιο, στο διάστημα” mipos mporite na moy pite poy mpwro na to vrw.Eyxaristo!!!!!!!!!
@Δημήτρη Πεσλή: με δεξί κλικ πάνω στον τίτλο του τραγουδιού και επιλογή του «αποθήκευση δεσμού ως», αποθηκεύεις το τραγούδι στον υπολογιστή σου.